Sinds april 2015 werk ik in een rijksmonument. Dat wist u
wellicht niet, maar de Rijksdienst voor het cultureel erfgoed beschouwt dit
complex als een echte topper, een typerend voorbeeld van naoorlogse bouwkunst.
Dat is uitzonderlijk want de architectuur van de wederopbouw wordt vaker gezien
als ‘lelijk’, ‘saai’ en ‘bouwtechnisch slecht’. Het ligt echter genuanceerder,
want uit die destijds gepresenteerde nieuwe monumenten spreekt ook de spirit
van optimisme en opbouw.
Op de website van de rijksdienst lees ik dat de schouwburg
een belangrijk gebouw is voor de architectuurgeschiedenis van de theaterbouw en
een toonaangevend werk van de architecten Bijvoet en Holt. 'De grote ramen
verbeelden de communicatie met de stad en kenmerken het sociale karakter van de
theaters in deze periode. Het architectenduo ontwierp ook een deel van het
interieur en het meubilair.' Dat is er trouwens nog steeds, we koesteren die
banken en stoelen in onze foyers.
Natuurlijk is het me vooraf wel gevraagd, er werd niet zo
maar een schildje van monumentenzorg op onze voordeur geschroefd. En we hebben er ook wel even
over nagedacht, want wie weet kun je vervolgens niets meer wijzigen in het
gebouw waar je dagelijks mee werkt. Dat bleek mee te vallen. Maar belangrijker
nog, ik schat zo in dat we er hier in Tilburg helemaal niet zo gek veel aan willen
wijzigen. De foyers, de zalen en ook het gebied achter de schermen is namelijk
heel knap ontworpen.
En dat is niet raar, dat is vooral heel bijzonder. Want neem
nu het gebouw van onze collega’s in Den Bosch. Dat is een stuk jonger maar
ondertussen behoorlijk versleten en praktisch gezien een ramp. Vandaar dat ze
er vanaf willen, alleen wil dat jammer genoeg met de besluitvorming in de
provinciehoofdstad al jaren niet lukken. OK, er werd vorig jaar rond deze tijd
dan wel een prachtig ontwerp gepresenteerd van UNStudio, maar dat bleek in
economisch oplevende tijden stukken duurder dan verwacht. Een nieuw theater heb
je niet zo maar voor elkaar.
Podiumgebouwen zijn vaak architectonische hoogstandjes van
grote namen in het vakgebied. Naast onze schouwburg staat de
concertzaal van architect (en later Rijksbouwmeester) Jo Coenen. Al heeft die
20 jaar geleden wel de nodige logistieke foutjes gemaakt trouwens. Dat gedoe
met die lange looplijnen en grote trappen kan ik nog wel uitleggen, die
verdeling van die krappe foyers niet. Vandaar ook dat we de afgelopen jaren
daar wel wat hebben gewijzigd zoals een nieuwe bar, nieuwe toiletten op een
logische plek en veranderingen in het stoelenplan. Neemt niet weg dat het een
iconisch gebouw is op een belangrijke plek in de stad.
Laatst mocht ik daar trouwens wat over vertellen, over die
architectuur en die stedenbouwkundige inpassing. Het Tilburgs Architectuur Film
Festival TIAFF vroeg me of ik ook een van hun ambassadeurs wilde worden. En of
ze dan een filmpje mochten maken in die fraaie gebouwen van ons. En ijdel als
ik ben, vanzelfsprekend heb ik daar aan meegedaan. Het biedt toch maar weer een
mooie kans om op te scheppen over de plek waar ik elke dag naartoe fiets
en vele uren doorbreng.
Ik maakte het ze trouwens wel een beetje lastig, die mensen
van TIAFF. Want dat filmpje werd ’s ochtends gemaakt en dan zijn er normaliter
niet zo gek veel artiesten en publiek in Theaters Tilburg. Terwijl het daar wel
allemaal om draait. Dus wilde ik ook graag beelden van avonden in ons huis
gemonteerd in die trailer. En dat is gelukkig allemaal gelukt, checkt u het
zelf maar eens op hun website. Oh ja, belangrijker
nog, want daar ben je ambassadeur voor, kom 14 april naar Cinecitta voor dat
festival. Als u van architectuur en cinema houdt tenminste, voor levend vermaak
komt u gewoon weer bij ons.